آزمایش ردیابی حضور ویروس

آزمایش ردیابی حضور ویروس پاپیلومای انسانی (HPV-PCR)

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) شامل گروهی از ویروس هایی است که حدود 150 نوع دارد. بعضی از انواع آن به علت اینکه می­توانند سرطان زا باشند به آنها high risk پر خطر می گویند. آزمایش HPV موارد ژنتیکی (DNA یا M RNA) ویروس های hr HPV را شناسایی می کند که عمدتاً برای غربالگری سرطان گردن رحم یا تشخیص وجود ویروس پرخطر انجام می گیرد. بعضی از انواع HPV ایجاد زگیل پوستی می کنند. عفونت HPV تناسلی شایعترین بیماری مقاربتی (از طریق تماس جنسی به هر شکلی) می باشد.

1. ویروس های HPV کم خطر (Low Risk): بعضی از انواع HPV عامل زگیل تناسلی می باشند و به ندرت ایجاد سرطان می کنند. HPV نوع 11 و 6 عامل 90% زگیل های تناسلی می باشند ولی بعلت اینکه به ندرت ایجاد سرطان می کنند به آنها ویروس های کم خطر گفته می شود. این ضایعات ویروس های کم خطر در معاینه مشخص می باشند و انجام آزمایش ضروری نیست.
2. ویروس های HPV پر خطر (High Risk): 14 نوع HPV می توانند سرطان زا باشند  (16، 18، 31، 33، 35، 39، 45، 51، 52، 56، 58، 59، 66، 68) که 80% سرطان های گردن رحم با ویروس های نوع 16 و 18 می باشند. این ویروس ها با آزمایش HPV جستجو و شناسایی می شوند.

خیلی از عفونت های HPV بدون درمان بهبودی می یابند و بدن توانایی پاکسازی ویروس را دارد ولی اگر عفونت با HPV پر خطر که پاکسازی نشود می تواند به سرطان گردن رحم منجر شود. تقریباً تمام موارد سرطان گردن رحم به علت عفونت طولانی مدت با ویروس HPV پر خطر می باشد. در آمریکا سالانه 12000 مورد سرطان گردن رحم تشخیص داده می شود که منجر به فوت 4000 نفر می­شود. مطالعات نشان داده که عفونت های طولانی مدت با HPV با سرطان دهان ارتباط محکمی دارد که شامل سرطان های دهان و حلق می باشد. سرطان مقعد نیز با HPV نوع 16 و 18 ارتباط دارد. این نوع  ویروس با سرطان های دیگر مثل سرطان مهبل و آلت تناسلی مردانه نیز مرتبط است.

چه زمانی آزمایش درخواست می شود؟

·         هر پنج سال همراه با پاپ اسمیر (ارجحیت دارد)

·         آزمایش مولکولی HPV هر پنج سال یکبار

·         درصورتیکه شخص دارای ریسک فاکتوری مثل ضعف سیستم ایمنی یا سابقه ضایعه پیش سرطانی داشته باشد غربالگری از سن کمتر و به دفعات بیشتر انجام می شود.

·         درصورتیکه خانم 21 تا 29 ساله پاپ اسمیر غیر طبیعی داشته باشد.

نمونه مورد نیاز

در زمان معاینه لگن توسط سواپ یا برس کوچکی از سلول های گردن رحم تهیه می شود. نمونه در ظرف حاوی مایع نگهدارنده خاص قرار گرفته و به آزمایشگاه ارسال می شود. با این نمونه هم پاپ اسمیر و هم آزمایش پاپ اسمیر قابل انجام است.

شرایط نمونه گیری

توصیه می شود 24 ساعت قبل از آزمایش مقاربت صورت نگیرد، از کرم، دوش واژینال و هر نوع درمان دیگری خودداری شود. در صورت عادت ماهانه آزمایش باید تکرار شود. قبل از انجام آزمایش مثانه خالی شود.

در آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک فارابی آزمایش بررسی وجود ویروسهای HPV پرخطذ و کم خطر به انجام می رسد.